Σταμάτης, Κωνσταντίνος

Λόγιος, δημοσιογράφος και διπλωμάτης στην υπηρεσία της Γαλλίας (Κωνσταντινούπολη 1764 - Τσιβιταβέκια 1817). Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στην Πόλη και στο Βουκουρέστι πήγε στο Παρίσι για να σπουδάσει ιατρική (1786). Έζησε τη Γαλλική Επανάσταση, εγκολπώθηκε με ενθουσιασμό τις αρχές της, αναμείχθηκε στην πολιτική και χρησιμοποιήθηκε από το Διευθυντήριο και το Ναπολέοντα ως μυστικός πράκτορας και διπλωματικός υπάλληλος σε διάφορες αποστολές: στο Αμβούργο (1793), στη Δανία (1794), στο Βουκουρέστι (1795-1798), στην Αγκόνα (1799-1801), στην Τσιβιταβέκια (1801-1817). Από τις θέσεις αυτές ο Σ. συνέβαλε σημαντικά όχι μόνο στην προώθηση των γαλλικών σχεδίων διείσδυσης στα Βαλκάνια, αλλά και στις επαναστατικές κινήσεις στην Ελλάδα. Δημοσίευσε επίσης πολλά άρθρα υπέρ της ελληνικής υπόθεσης στο γαλλικό τύπο. Το 1799 ο Σ. κυκλοφόρησε με το ψευδώνυμο Φιλόπατρις Ελευθεριάδης ένα φυλλάδιο (Προς τους Ρωμαίους της Ελλάδος) στο οποίο καταγγέλλεται η ανόσια συμμαχία των Ρώσων με τους Τούρκους και αναιρούνται τα επιχειρήματα της πατριαρχικής εγκυκλίου του Γρηγορίου E’, που ταύτιζε τους δημοκρατικούς Γάλλους με τον «αρχέκακον και πονηρόν όφιν» της Βίβλου, ενώ από την άλλη μεριά καλούσε τους Έλληνες «εις δουλικήν υποταγήν» στο σουλτάνο. Πολύ ενδιαφέρουσες είναι επίσης οι επιστολές του στον Παναγιώτη Κοδρικά, στις οποίες ο Σ., ως αυτόπτης μάρτυρας, περιγράφει τις διαδοχικές φάσεις της Γαλλικής Επανάστασης στο Παρίσι.